Kosmos w szkole 2015 – relacja z warsztatów dla nauczycieli

Warsztaty „Kosmos w szkole” ESERO-Polska to praktyczne, angażujące warsztaty dla nauczycieli, które pokazują, jak wprowadzać do edukacji szkolnej elementy wiedzy o badaniach kosmicznych. Doświadczenia inspirowane eksploracją kosmosu są nie tylko dodatkową atrakcją lekcji. Przede wszystkim ułatwiają zrozumienie wielu zagadnień naukowych, z którymi spotykamy się na co dzień.

Jak skonstruować gwiazdozbiór?

Drugie, całodniowe warsztaty ESERO dla nauczycieli „Kosmos w szkole” odbyły się 10 października 2015 roku. Do Centrum Nauki Kopernik zawitało dziewięćdziesięciu nauczycieli przedmiotów ścisłych i przyrodniczych z całej Polski. Pedagogów przywitały pod kopułą planetarium Anna Dziama oraz Weronika Śliwa, kierowniczki Działów Edukacji i Planetarium, tłumacząc jak ważna dla misji CNK jest współpraca z nauczycielami zapalonymi do krzewienia pasji do nauki wśród młodzieży. O programie ESERO opowiedziała Inna Uwarowa, główna organizatorka warsztatów oraz obecna koordynator programu, przedstawiając przy okazji przyszłego koordynatora ESERO-Polska: Jakuba Bochińskiego.

Warsztaty ESERO „Kosmos w Szkole” – pomiary wysokości przy wykorzystaniu sekstantu. Fot. Robert Kowalewski

Nauczyciele wysłuchali wykładu Emila Wrzoska z Centrum Badań Kosmicznych PAN na temat tego, jak zdjęcia satelitarne mogą pomagać w sytuacjach kryzysowych, przeżyli awarię prądu w planetarium (celową!) i pokrzepieni mocną kawą spędzili większość dnia uczestnicząc w jednym z czterech przygotowanych dla nich warsztatów. W trakcie zajęć pedagodzy zastanawiali się nad tym jak zaplanować podróż na Marsa, badali czy Grenlandia się odchudza, opracowywali działania w sytuacji kryzysowej i, bagatela, skonstruowali cały gwiazdozbiór Oriona… w pięciu kopiach. Wszystkie warsztaty przygotowane były we współpracy z ekspertami w zakresie badań kosmicznych, w tym z hiszpańską firmą zajmującą się analizą misji satelitarnych GMV Innovative Solutions, Centrum UNEP/GRID-Warszawa promującym zastosowanie danych satelitarnych w zarządzaniu środowiskiem oraz wspomnianym wcześniej Centrum Badań Kosmicznych PAN.

Kosmiczne lekcje

Projekt ESERO (Europejskie Biuro Edukacji Kosmicznej) jest realizowany w Belgii, Czechach, Irlandii, Holandii, Portugalii, krajach nordyckich, Rumunii, Wielkiej Brytanii i Polsce. Nie przewiduje dodatkowych lekcji edukacji kosmicznej i dopasowuje się do systemów edukacyjnych państw członkowskich ESA, których programy nauczania różnią się od siebie. W Polsce zajęcia przyciągają zwłaszcza nauczycieli fizyki, chemii, biologii, przyrody, geografii i informatyki.

Wiedza o kosmosie jest multidyscyplinarna i może uatrakcyjnić lekcje różnych przedmiotów. Eksperymentując z zastosowaniem mechanicznego ramienia, można poznać technologię stosowaną przez astronautów, ale także sprawdzić, jak działają narzędzia używane w przemyśle. Jaką siłę trzeba mieć, by przy pomocy takiego przyrządu podnieść przedmiot? Czy łatwiej jest obsłużyć krótkie ramię, czy długie? Takie doświadczenia przynoszą odpowiedzi na wiele pytań i skłaniają do samodzielnego stawiania następnych. Rozbudzają także zainteresowanie nauką, bez której przecież niewiele byśmy wiedzieli o Wszechświecie. Ukazanie przedmiotów szkolnych w „kosmicznym” kontekście służy również zainspirowaniu uczniów do realizowania swoich zainteresowań w aktywny sposób wpływając na otaczający ich świat: czy to jako przyszły inżynier budujący nową stację kosmiczną, czy jako artysta projektujący estetykę otaczającego nas świata coraz bardziej opartego na zdobyczach technologii.

Warsztaty „Czy Grenlandia się odchudza?” przygotowane z Centrum UNEP/GRID-Warszawa. Fot. Robert Kowalewski

Kopernik dla nauczycieli

Biuro ESERO-Polska znajduje się w Centrum Nauki Kopernik – ściślej w planetarium „Niebo Kopernika”. Współpraca ze środowiskiem edukacyjnym jest jednym z priorytetów Kopernika, a dotychczasowa działalność pokazała, jak wiele obie strony mogą razem zrobić, by zmieniać polską szkołę na lepsze. Poprzez warsztaty pomagamy edukatorom rozwijać kompetencje i podnosić umiejętności w prowadzeniu zajęć aktywizujących uczniów. Ułatwiają to opracowywane przez nas pomoce dydaktyczne.

Projekt ESERO-Polska to kolejny element tej działalności. Obejmuje szereg zajęć dla nauczycieli, w trakcie których można zdobyć cenną wiedzę i umiejętności oraz spotkać się z naukowcami i ekspertami z sektora kosmicznego. Biuro ESERO przygotowuje również scenariusze zajęć oparte na zagadnieniach kosmicznych i dostosowuje materiały klasowe wyprodukowane przez ESA do polskiego systemu szkolnictwa. Projekt to także platforma wymiany doświadczeń, konferencje, wydarzenia przybliżające zagadnienia z sektora kosmicznego szerokiemu gronu odbiorców oraz promocja innych projektów Biura Edukacyjnego ESA.