40-rocznica lotu Hermaszewskiego

„Nie chcieli mnie, taki byłem mizerny” – wspomina o kursie szybowcowym i początkach realizacji swoich marzeń Mirosław Hermaszewski. Przełamał jednak wszystkie przeciwności i stał się legendą polskiej astronautyki – pierwszym i jedynym Polakiem, który odbył lot w kosmos.

Urodził się w Lipnikach we wrześniu 1941 roku. W 1961 roku, mając zaledwie 20 lat wstąpił do Szkoły Orląt w Dęblinie. Wkrótce potem został kandydatem na polskiego astronautę w programie Interkosmos. W tym czasie Hermaszewski posiadał już stopień majora. W 1976 r. rozpoczął szkolenie w Gwiezdnym Miasteczku pod Moskwą a niespełna 2 lata później – 27 czerwca 1978 roku – wystartował z załogą Sojuz 30.

Grafika: Wikipedia Commons / astro.zeto.czest.pl

Dzień po starcie załoga z polskim astronautą połączyła się z zespołem orbitalnym Salut 6 – Sojuz 29. W czasie 8-dniowej misji dokonano 126 okrążeń Ziemi i zostało ustanowionych kilka rekordów Polski zatwierdzonych przez Międzynarodową Federację Lotniczą, jak m.in.: wysokość – 363 km, prędkość lotu – 28 tys. km/h, czas trwania lotu – 190 godzin 3 minuty 4 sekundy, przebyty dystans – 5 273 257 km.

Podczas misji uczestniczył w eksperymentach naukowych związanych m.in. z badaniem zachowania się organizmu człowieka w warunkach nieważkości. Ponadto prowadził obserwacje zórz polarnych, a także wykonywał prace z zakresu teledetekcji.

„W ciągu doby ja Ziemię okrążałem aż 16 razy. Szesnaście wschodów i zachodów słońca w ciągu doby. Szesnaście dni i nocy. To mocno wpływa na człowieka. A kiedy jest chwila czasu i masz okazję zerknąć przez okno, widzisz wielki porządek wszechświata…” – wspomina to przeżycie Hermaszewski w wywiadzie dla Nowej Trybuny Opolskiej w 2010 roku.

Hermaszewski po lądowaniu otrzymał tytuł Bohatera Związku Radzieckiego, Order Lenina oraz medal Złotej Gwiazdy, a z czasem także Order Krzyża Grunwaldu I klasy.

W okresie stanu wojennego był członkiem Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego. W latach 1987-1990 był komendantem Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych, gdzie w 1988 roku otrzymał nominację generalską, potem był zastępcą dowódcy Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej (WLiOP) (1991-1992) i szefem bezpieczeństwa lotów WLiOP (1992-1995). Od 1995 r. Mirosław Hermaszewski pozostaje na stanowisku inspektora ds. Sił Powietrznych w Sztabie Generalnym Wojska Polskiego.

Elitarny klub ludzi, którzy byli w kosmosie liczy już ponad pół tysiąca astronautów i kosmonautów. Hermaszewski jako jedyny Polak wpisuje się na tę listę. Znajduje się jednak na niej jeszcze 5 nazwisk, amerykańskich astronautów polskiego pochodzenia. Są to: Karol Joseph Bobko, Christopher Ferguson, Scott Parazynski, James Pawelczyk i George Zamka.