Scenariusze

EO Browser. Przewodnik dla edukacji

Dzięki temu przewodnikowi dowiesz się jak znaleźć w internecie ogromne zasoby zdjęć satelitarnych. Dowiesz się też co można z nimi zrobić, jak już je znajdziesz – tak, żeby przydało Ci się to w prowadzeniu zajęć. A do tego wszystkiego posłużymy się narzędziem EO Browser.

Za pomocą przeglądarki EO Browser można wyszukiwać zdjęcia satelitarne dowolnego obszaru, który nas interesuje (np. miasta, lodowca, amazońskiego lasu deszczowego lub aktywnego wulkanu). Możliwe jest również pobieranie obrazów w różnych formatach. Zmiany na Ziemi, które miały miejsce w ciągu ostatnich 30 lat, można analizować za pomocą funkcji porównywania lub poprzez utworzenie animacji poklatkowej. Można badać zmiany w krajobrazie na przestrzeni pór roku, zmierzyć wielkość wylesionego obszaru lub zbadać konsekwencje erupcji wulkanu.

Co widać z kosmosu?

Celem lekcji jest przybliżenie zagadnienia obserwacji prowadzonych z kosmosu oraz ich wpływu na codzienne życie ludzi na Ziemi. Dzieci wykonując prace plastyczne zobaczą jak działają filtry w satelitach i dlaczego potrafią obserwować Ziemię w inny sposób niż my naszymi oczami. Będą prowadzić obserwacje i wyciągać na ich podstawie wnioski. Scenariusz polecamy do pracy z dziećmi klas I-III szkoły podstawowej.

Niebo i Ziemia nocą

W ramach tego scenariusza uczniowie i uczennice przeprowadzą obserwacje wieczornego nieba w celu policzenia obiektów obserwowanych gołym okiem. Wykorzystają aplikację stellarium, poznają programy ochrony nocnego nieba oraz co oznacza termin – zanieczyszczenie światłem. Polecamy ten materiał przy wprowadzaniu zajęć z podziałem na grupy dla młodzieży z klas V-VIII szkoły podstawowej.

Prawo powszechnego ciążenia

W tym zestawie aktywności zawarliśmy materiał dotyczący Prawa powszechnego ciążenia. Jak wyglądała droga wielu myślicieli i naukowców, by zapisać to prawo natury. Uczniowie i uczennice wykonają doświadczenie z wykorzystaniem aplikacji oraz korzystając z przekształceń wzorów sprawdzą dlaczego przyspieszenie przy spadku swobodnym nie zależy od masy ciała. Scenariusz został przygotowany na jedną jednostkę lekcyjną i polecamy go na zajęcia z młodzieżą klas I-II szkoły średniej.

Jak Ziemia obiega Słońce

Scenariusz zawiera zestaw aktywności pozwalający poznać zagadnienia: Ziemia, jako jedna z planet Układu Słonecznego, Słońce – gwiazda w Układzie Słonecznym, elipsa jako tor ruchu planet oraz graficzne programowanie ruchu minirobotów – ozobotów. Jest to materiał idealny do pracy z dziećmi w klasach II-III szkoły podstawowej.

Loty stratosferyczne

W tym zestawie aktywności uczniowie i uczennice poznają temat lotów balonami stratosferycznymi, jak działa siła wyporu. Wykorzystają darmowe narzędzia online pozwalające wyszukać aktualnie prowadzone loty na całym świecie. Znajdziecie w nim rady jak przygotować własną misję balonową. Scenariusz polecamy na zajęcia z młodzieżą klas VII-VIII.

Programowanie sondy kosmicznej

W trakcie zajęć na podstawie scenariusza uczniowie i uczennice spróbują swoich sił jako konstruktorki/konstruktorzy – zaprojektują i przetestują komputerowy system pomiarowy dla satelity z wykorzystaniem aplikacji Tinkercad. Poznają również komputer Arduino i przygotują pierwsze programy, pozwalające wykorzystać podłączone czujniki. Scenariusz polecamy na zajęcia z młodzieżą klas VII-VIII szkoły podstawowej. Materiał może być również wstępem do udziału w konkursie CanSat.

Autostrady oceanów

W tym zestawie zajęć uczniowie wykorzystają moduł multimedialny, aby dowiedzieć się więcej o prądach morskich, autostradach oceanów i dlaczego są one tak ważne do zrozumienia w pełni lokalnego klimatu. Poprzez zadania praktyczne uczniowie zbadają, co przyczynia się do powstawania prądów oceanicznych. Wykorzystają także zdjęcia satelitarne do analizy temperatury powierzchni morza i wyjaśnią, dlaczego obserwacje satelitarne są przydatne do monitorowania prądów morskich. Scenariusz polecamy na zajęcia z młodzieżą w wieku 12-15 lat.

Energia z wody

W tym zestawie trzech zadań uczennice i uczniowie poznają zagadnienia z zakresu elektrochemii. Zbudują prostą baterię – stos Volty. Ten wynalazek zapoczątkował elektrochemię. Następnie zbadają zjawisko elektrolizy. Wykorzystuje ona prąd elektryczny do rozkładu wody na jej składniki: wodór i tlen. Produkty te mogą być używane jako paliwa do statków kosmicznych i/lub do dostarczania tlenu dla załogi. Scenariusz polecamy na zajęcia z młodzieżą w wieku 14-16 lat.

Energia słoneczna

Na podstawie tego zestawu ćwiczeń uczennice i uczniowie poznają dwa zagadnienia fizyczne. Mają one wpływ na wykorzystanie paneli słonecznych podczas misji kosmicznych: prawo odwrotnych kwadratów oraz kąt padania. Przeprowadzą dwa proste eksperymenty z użyciem ogniw fotowoltaicznych (ogniw słonecznych) i źródła światła. Na koniec zastosują poznane zagadnienia i wykorzystają do obliczeń dane z przeprowadzonej, prawdziwej misji kosmicznej ESA. Scenariusz polecamy na zajęcia z młodzieżą w wieku 14-18 lat.

Lądowanie na Księżycu

W ramach tego zestawu zadań uczniowie i uczennice zaplanują, zaprojektują i zbudują moduł lądowania, który ma umożliwić załodze (w formie jajka-astronauty) przetrwanie. Odkryją oni czynniki, które należy wziąć pod uwagę w czasie lądowania na Księżycu w porównaniu z lądowaniem na Ziemi. Projektując księżycowy lądownik, uczniowie i uczennice nauczą się uwzględniać czynniki ryzyka oraz szacować koszty projektu. Scenariusz polecamy na zajęcia dla mołodzieży w wieku 14-16 lat.

Budujemy gwiazdozbiory

W tym scenariuszu zawarliśmy kilka prostych aktywności dotyczących układów gwiazd i gwiazdozbiorów czy różnorodności obiektów na niebie. Dzieci poznają różnicę między asteryzmem a gwiazdozbiorem, zobaczą jak wygląda mapa nieba w różnych porach roku a to wszystko przy wykonaniu zadań manualnych. Ten materiał edukacyjny został przewidziany dla najmłodszych miłośniczek i miłośników kosmosu. Może zostać wykorzystany w nauczniu przedszkolnym i edukacji klas 1-3.

Climate Detectives – przewodnik nauczyciela/nauczycielki

Uczestnictwo w projekcie Climate Detectives pomaga uczniom i uczennicom zrozumieć klimat Ziemi jako złożony i zmieniający się system, a także poznać, jak ważne jest poszanowanie środowiska. Przewodnik ten opracowano tak, aby pomóc nauczyciel(k)om w kierowaniu i wspieraniu młodych osób w planowaniu i wykonywaniu rzeczowych badań nad problemami klimatycznymi oraz w pokazaniu, jak mogą dokonać zmiany. Takie podejście wzmacnia umiejętności przekrojowe, takie jak krytyczne myślenie, współpraca, umiejętność rozwiązywania rzeczywistych problemów oraz komunikacja.

Kosmiczne uprawy

W tym zestawie zadań uczniowie i uczennice zrozumieją na czym polega kiełkowanie i wzrost roślin śledząc rozwój trzech „tajemniczych” sadzonek przez 12 tygodni. Dokonają oni pomiarów i obserwacji, oceną rozwój oraz zdrowie roślin. Uczniowie i uczennice wykorzystają swoje obserwacje do przedstawienia hipotez odnośnie tego, jakiego gatunku rośliny hodują oraz przedyskutowania, czy rośliny te nadają się do hodowli w czasie długotrwałych misji kosmicznych.

Kosmiczny rolnik

W tym materiale uczniowie i uczennice staną przed zadaniem wykonania z sześciu aktywności, w których zbadają poszczególne czynniki wpływające na wzrost roślin i zastanowią się nad ich znaczeniem dla hodowli roślin w kosmosie. Dowiedzą się, że do wzrostu rośliny potrzebują powietrza, wody, substancji odżywczych i stabilnej temperatury. Uczniowie i uczennice  zaobserwują, co dzieje się z roślinami, gdy niektóre z tych czynników ulegną zmianie.

Kosmiczne jedzenie

W tym zestawie zadań, uczniowie i uczennice dowiedzą się o różnych częściach składowych roślin. Poznają, które części dobrze znanych roślin są jadalne oraz różnice pomiędzy warzywami, owocami i nasionami. Dowiedzą się również, że różne rośliny wymagają różnych warunków wzrostu i przynoszą różne plony. Na tej podstawie
rozważą, które rośliny nadają się do hodowli w kosmosie, jako dobre źródło żywności dla astronautów i astronautek.

Znaki zodiaku i horoskop

Czy wiecie, co to są znaki zodiaku? Skąd wiadomo, kto ma jaki znak zodiaku? W tym materiale zgłębicie temat układów gwiazd, które zostały zgrupowane w tzw, gwiazdozbiory. Zapoznacie się z mapami nieba i nauczycie jak je czytać. Pomoże uczniom i uczennicom rozwijać umiejętności poszukiwanie i selekcjonowanie informacji czy porządkowanie wiadomości pod określonym kątem.

Jak daleko możesz skoczyć?

Czy wiecie jak wyglądał by Wasz skok na innym ciele niebieskim? Dlaczego jabłko spadło na głowę Newtona? W tym scenariuszu znajdziecie aktywności również ruchowe, które pozwolą odpowiedzieć na te pytania. Pomogą uczniom i uczennicom rozwijać umiejętności obserwacji i wyciągania wniosków.

Z którego kraju pochodzi ta rakieta?

Prace nad przyrządami kosmicznymi są wspólnym wysiłkiem wielu krajów. Polska jako członek ESA aktywnie uczestniczy w europejskich badaniach eksploracji kosmosu. Wiele specjalistycznych polskich urządzeń pomiarowych znalazło się na pokładach sond europejskich misji badawczych, np. sondy Cassini-Huygens czy orbitera misji Mars Express. Ten scenariusz zawiera aktywności pokazujące zaangażowanie różnych osób w projekty rakietowe i związane z eksploracją kosmosu.

Pory roku na świecie

Od jakich czynników zależy istnienie pór roku oraz czas ich występowania w różnych miejscach na Ziemi? Czy pomarańcza może z powodzeniem stać się modelem Ziemi? Na te i wiele innych pytań poznacie odpowiedź w tym scenariuszu. Materiał ten zawiera proste aktywności, które pomogą uczniom i uczennicom zastanowić się nad porami roku. Będzie pomagać rozwijać umiejętności obserwacji i wnioskowania, czy odkrywania zależności między zjawiskami.

Siła powietrza

Jak zrobić barometr? Po co się w ogóle używa takiego przyrządu? Ten scenariusz zawiera krótki projekt, który pozwoli uczniom i uczennicom prowadzić obserwacje. Pomoże dostrzegać zależności między zjawiskami i wyciągać wnioski. Może być uzupełnieniem bloku lekcji: wykonanie przyrządu na technice i prowadzenie obserwacji na lekcji przyrody.

Żywność w kosmosie

Co jedzą astronauci na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej? Jak się gotuje w przestrzeni kosmicznej? Na te i wiele pytań spróbujecie odpowiedzieć w tym scenariuszu. Uczniowie i uczennice zastanowią się, jakie produkty są ważne w diecie astronautów. O tym, że należy pamiętać o racjonalnym planowaniu jadłospisu i dbać o różnorodność produktów.

Co widać z satelity?

Jakie są różnice między mapami tradycyjnymi a mapami satelitarnymi? Które mapy są czytelniejsze i dlaczego? O tym i innych zagadnieniach będziecie mogli porozmawiać z wykorzystaniem tego scenariusza. Uczniowie i uczennice wykonają serię aktywności z wykorzystaniem Google Maps. Ten materiał odnajdzie się na lekcjach przyrody i informatyki oraz będzie ciekawym wstępem do wprowadzania obserwacji satelitarnych na zajęcia szkolne.

Droga Mleczna

Wszechświat to piękne miejsce, satelity przysyłają nam fantazyjne obrazy różnych obiektów astronomicznych. Galaktyki to skupiska gwiazd, planet, mgławic i wielu innych wspaniałych ciał niebieskich. My też zamieszkujemy pewną galaktykę, Drogę Mleczną. W tym materiale uczniowie i uczennice dowiedzą się o niej nieco więcej. A nawet przygotują własną galaktykę!

Lód się topi

Co wiecie o lodzie? Co działo się z pokrywą lodową na biegunie północnym przez ostatnie 10 lat? Na te i inne pytania poznacie odpowiedź w tym scenariuszu. Uczniowie i uczennice przeprowadzą proste doświadczenie pokazujące różnicę między lodem kontynentalnym a morskim. Zastanowią się nad zmianą klimatu i do czego może ona doprowadzić. To materiał dla młodszych uczniów i uczennic, który może być dobrym wstępem do wprowadzenia obserwacji satelitarnych i pokazania jak aktualnie wyglądają bieguny Ziemi.

Księżycowy schron

W ramach tych zajęć uczniowie i uczennice rozważą znaczenie, jakie ma dla człowieka posiadanie schronienia na Ziemi oraz w przestrzeni kosmicznej. Porównają warunki panujące na Ziemi i na Księżycu, a następnie w grupach zaprojektują i zbudują własny schron księżycowy, wykorzystując materiały podobne do tych, które tworzą powierzchnię Księżyca, czyli analogi księżycowego gruntu. Scenariusz może być również ciekawym i inspirującym materiałem na lekcje z plastyki, puśćcie wodze fantazji!

Nie ma jak w domu

Kim był Krzysztof Kolumb? Co to jest kompas? Na te i inne pytania zjedziecie odpowiedź w tym scenariuszu. Porozmawiacie o tym, jak ważne są odkrycia i badania. To ważne, by zdawać sobie sprawę, jak mało wiemy o świecie. Gdybyśmy byli przeświadczeni, że wszystko już znamy, nie odkrylibyśmy niczego nowego. To właśnie przekonanie, że świat jest pełen tajemnic, skłaniało odkrywców takich jak Kolumb do żeglowania w nieznane, a dziś popycha astronautów do badania przestrzeni kosmicznej.

Bioniczna ręka

Ten scenariusz pomoże uczniom i uczennicom skonstruować bioniczną dłoń wykonaną z tektury, sznurków, słomek do napojów i gumek recepturek. Porównają bioniczną dłoń z własną, aby zrozumieć funkcjonowanie palców i znaczenie kciuka przy chwytaniu lub trzymaniu przedmiotów o różnych formach i kształtach. Dowiedzą się, że poruszanie dłonią nie byłoby możliwe, gdyby składała się ona jedynie z kości. Poznają zasadę działania kości, mięśni, ścięgien i więzadeł, porównując pracę własnych rąk z rozwiązaniami zastosowanymi w modelu do poruszania palcami. Aktywności można przeprowadzić jako lekcję z jednego przedmiotu lub włączyć do szerszego projektu klasowego obejmującego różne przedmioty.

Kosmiczna lekcja na wystawie Patrz: Ziemia

W trakcie kosmicznej lekcji na wystawie „Patrz: Ziemia” uczniowie korzystać będą z interaktywnych eksponatów pozwalających spojrzeć na naszą planetę z perspektywy astronautów i satelitów orbitujących się wokół Ziemi. Podczas lekcji uczniowie dowiedzą się jakie korzyści płyną z eksploracji kosmosu i obserwacji Ziemi oraz jakie zastosowania znajdują technologie kosmiczne w naszym codziennym życiu. Będą także doskonalili umiejętności pracy w zespole, wspólnego dochodzenia do najlepszych wniosków oraz prezentowania własnych obserwacji i wyników.

Osiem planet

To scenariusz, w którym uczniowie i uczennice dowiedzą się wszystkiego o planetach w układzie słonecznym. Znajdziecie w nim różne ciekawostki i aktywności angażujące młodych odkrywców i odkrywczynie! Nie tylko wybiorą się w podróż po naszej kosmicznej okolicy ale zostaną wydawcami encyklopedii. Będą szukać wiarygodnych informacji o planetach. Pracując w grupach przygotują kartę dotyczącą poszczególnej planety. Zróbcie burzę mózgów, by dowiedzieć się jak najwięcej o układzie słonecznym a następnie puśćcie wodze fantazji przygotowując ich opis. Scenariusz może być wykorzystany w bardzo prostej wersji w edukacji wczesnoszkolnej lub na lekcjach przyrody czy techniki w starszych klasach.

Woda na Księżycu

W ramach tych zajęć uczniowie wyliczą, jaką ilość wody zużywają w trakcie różnych czynności w ciągu jednego dnia. Następnie przeprowadzą w klasie doświadczenie mające na celu uzyskanie wody poprzez przefiltrowanie przygotowanych wcześniej próbek księżycowego lodu. Korzystając z prowadzonych zapisów, obliczą, ile księżycowej gleby należy wydobyć, aby uzyskać ilość wody wystarczającą na jeden dzień. Aktywności i ich rezultaty stanowią punkt wyjścia do dyskusji na temat zużycia wody, jej oszczędzania i recyklingu zarówno na Ziemi, jak i w kosmosie.

Z nosem w chmurach

Materiał pomoże uczniom dowiedzieć się, w jaki sposób ich zmysły i przyrządy pomiarowe mogą być wykorzystywane do mierzenia i opisywania warunków pogodowych. Na początku przeanalizują przysłowia związane z pogodą. Następnie wykorzystają do badania pogody swoje zmysły i nauczą się ją opisywać. Wreszcie zbudują małą stację meteorologiczną i wykonają pomiary temperatury powietrza, prędkości wiatru oraz opadów deszczu.clim

Rok na Ziemi

Dzięki temu scenariuszowi uczniowie pogłębią wiedzę na temat pór roku oraz poznają główny mechanizm odpowiedzialny za ich występowanie na Ziemi. Punktem wyjścia będzie rozmowa o porach roku i związanych z nimi zmianach kolorów szaty roślinnej na Ziemi w ciągu roku. W Waszych rozważaniach skorzystacie ze zdjęć satelitarnych. Następnie uczniowie przystąpią do zadania praktycznego, dzięki któremu zrozumieją, jaki wpływ na pory roku mają zależności między Ziemią a Słońcem. To idealny materiał na zajęcia z przyrody i nie tylko.

Układ Słońce-Ziemia

Ten materiał przybliży Wam zagadnienia związane z układem Słońce-Ziemia. Odległość, jaka dzieli nas od naszej gwiazdy, wynosi niemal 150 mln km. Odległość ta nazywana jest jednostką astronomiczną. Nie tylko poznacie ciekawe zagadnienia o układzie Słońce-Ziemia, programy do wykorzystania w szkole czy w domu ale przygotujecie kilka własnych modeli.

Konstanty Ciołkowski – rakietowy wizjoner

Kim był Konstanty Ciołkowski? Z jego prac, teorii i wzorów korzystali inżynierowie z całego świata: radzieccy (Siergiej Korolow), niemieccy (Wernher von Braun) i amerykańscy (Robert Goddard). Zapoczątkowało to rozwój techniki rakietowej, w który zaangażowały się największe światowe mocarstwa. Z czasem rywalizacja nasiliła się i przekształciła w wyścig kosmiczny zakończony lądowaniem człowieka na Księżycu. Ten scenariusz pomoże wam poznać prace tego uczonego i zbudować własną rakietę!

Newton i prędkość orbitalna

Co wiecie o Isaacu Newtonie? Jak to było z tym spadającym jabłkiem? Wiecie, że postrzegał siebie jako spadkobiercę Galileusza. Kontynuował wiele zapoczątkowanych przez niego badań i korzystał z opisanych przez niego zależności, dotyczących np. ruchu ciał niebieskich, spadku swobodnego, trajektorii lotu pocisków. W tym materiale spróbujecie odtworzyć model Newtona, który pozwolił mu opisać i zrozumieć czym jest prędkość orbitalna.

Robimy kamerę na podczerwień

Ten zestaw zadań przybliży nam zagadnienie widma elektromagnetycznego. Dzięki modyfikacji taniej kamery internetowej będziemy mogli oglądać promieniowanie podczerwone. Stanie się to punktem wyjścia do omówienia sposobu wykorzystania promieniowania podczerwonego do uzyskania danych niedostępnych w przypadku światła widzialnego. Gdzie i kiedy warto poruszyć temat obserwacji w podczerwieni?

Galileusz i prędkość światła

Kim był Galileusz? Poznając jego pracę widać, że nie przyjmował informacji niepotwierdzonych naukowo i podanych do wierzenia jako fakty, ale próbował potwierdzić je w badaniach. Głosił, że każde zjawisko trzeba dokładnie sprawdzać i opisywać, a dla pewności powtarzać te badania wielokrotnie. Był zatem zwolennikiem obserwacji, pomiaru i badań doświadczalnych. My również nie powinniśmy ufać wszystkiemu co przeczytamy w Internecie. Dlatego zachęcamy Was do sprawdzenia na własnej skórze jak zmierzyć prędkość światła według Galileusza.

Kosmiczne eksploracje

Z sondą OSIRIS-REx na planetoidę Bennu – poznamy historię misji kosmicznych i ich zadań. Jak najlepiej zapoznać się z budową i przeznaczeniem satelitów? Budując ich modele a w przyszłości może swoje własne projekty 🙂

Przeprowadzka na Marsa klasy V-VI

Scenariusz ambasadorki kosmicznej Anny Rzepy. Ziemia to nasza błękitna planeta. To jedyne miejsce o jakim wiemy, że istnieje na nim życie. Z powodu różnych problemów: przeludnienia, zanieczyszczenia powietrza i wody, efektu cieplarnianego i wielu innych coraz śmielej projektujemy misje kosmiczne w dalsze zakątki Układu Słonecznego. Mars to intrygująca perspektywa i miejsce dla kosmicznych podróżników i podróżniczek, ale co jest nam niezbędne do zamieszkania tej czerwonej planety? Ten scenariusz pomoże zgłębić to zagadnienie! Proponujemy go w dwóch wersjach dla klas młodszych i nieco starszych.